Do końca 2022 r. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu posiadało dwa działy – Dział Ceramiki przy ul. A. Mickiewicza 13 i Dział Historii Miasta przy ul. M. Kutuzowa 14.
Budynek przy ul. Mickiewicza 13 był pierwotnie siedzibą Muzeum Miejskiego w Bolesławcu, założonego w 1908 r. i udostępnionego zwiedzającym w 1911 r. Pierwsza wojna światowa spowodowała przerwę w działalności muzeum. Po ponownym otwarciu w 1920 r. pieczę nad pracą instytucji sprawował Artur Schiller, współzałożyciel Górnośląskiego Muzeum w Gliwicach. Po II wojnie światowej, według raportu z 1946 r., bolesławieckie Muzeum Miejskie „praktycznie nie istniało”. Placówka nie została jednak zlikwidowana i wznowiła działalność już w 1950 r., kiedy to muzea na terenie całego kraju upaństwowiono i podporządkowano Centralnemu Zarządowi Muzeów i Ochrony Zabytków przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, przy czym bezpośredni nadzór naukowy i administracyjny nad muzeami dolnośląskimi powierzono Muzeum Śląskiemu we Wrocławiu. Budynek bolesławieckiego muzeum wyremontowano w latach 1952–1953. Jego otwarcie po reorganizacji nastąpiło 27 grudnia 1953 r. Na potrzeby nowej ekspozycji pozyskano obiekty ze zbiorów Muzeum Śląskiego i Spółdzielni Pracy Przemysłu Ludowego i Artystycznego. We współpracy z wrocławskim muzeum przygotowano trzy wystawy stałe: archeologiczną, ilustrującą najdawniejsze dzieje Śląska, sztuki ludowej okolic Bolesławca oraz ceramiki z uwzględnieniem techniki produkcji. W 1961 r. z powodu zawilgocenia murów podjęto decyzję o zamknięciu instytucji od 1 października. Prace remontowe rozpoczęto dopiero w połowie 1966 r. Po ich zakończeniu, 17 czerwca 1967 r. nastąpiło uroczyste otwarcie bolesławieckiego Muzeum Regionalnego. Przy aranżacji wystawy ponownie pomocy udzieliło Muzeum Śląskie we Wrocławiu i jego ówczesna dyrektor dr Maria Starzewska. Wyposażenie muzeum zostało zaprojektowane i wykonane pod kierunkiem wrocławskiego artysty plastyka i ceramika Władysława Garnika.
W 1968 r. z inspiracji dr M. Starzewskiej nazwę instytucji zmieniono na Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, określając przy tym precyzyjnie profil zbiorów. Zgodnie ze statutem z 9 grudnia 1968 r. zadaniem instytucji było gromadzenie materiałów z dziedziny historii Bolesławca i ziemi bolesławieckiej oraz historii rozwoju ceramiki bolesławieckiej, a także gromadzenie współczesnej rzeźby ceramicznej wykonanej przez artystów biorących udział w bolesławieckich plenerach.
Kolejne generalne remonty budynku przeprowadzono dopiero w latach 2009 i 2013–2014, a nowa wystawa stała została zaaranżowana i udostępniona zwiedzającym w 2010 r.
Drugi budynek bolesławieckiego muzeum, przy ul. Kutuzowa 14, w którym mieścił się Dział Historii Miasta, został przejęty w 1991 r. Wcześniej mieściło się w nim Muzeum Kutuzowa administrowane przez Rosjan. Jako nowa placówka bolesławieckiego muzeum został uruchomiony 17 czerwca 1995 r., po kilku latach prac remontowych. Początkowo prezentowano tu wystawy czasowe przedstawiające wybrane zagadnienia z dziejów miasta. W latach 2008–2011 w obiekcie przeprowadzono kolejne remonty, a w sierpniu 2009 r. otwarto stałą ekspozycję poświęconą historii Bolesławca.
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu jest samorządową instytucją kultury posiadającą osobowość prawną, która została wpisana do Rejestru Instytucji Kultury w dn. 25 marca 1992 r. (Księga Rejestrowa nr 4018/3/92). Zgodnie z zapisami statutu: „Ogólny nadzór nad Muzeum sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a bezpośredni Prezydent Miasta Bolesławiec”.
Zadania muzeum, określone w art. 1 ust. 1 ustawy o muzeach, obejmują gromadzenie i trwałą ochronę dóbr naturalnego i kulturalnego dziedzictwa ludzkości o charakterze materialnym i niematerialnym, informowanie o wartościach i treściach gromadzonych zbiorów, upowszechnianie podstawowych wartości historii, nauki i kultury polskiej oraz światowej, kształtowanie wrażliwości poznawczej i estetycznej oraz umożliwianie korzystania ze zgromadzonych zbiorów.
Muzeum realizuje powyższe zadania poprzez:
- gromadzenie dóbr kultury w statutowo określonym zakresie,
- katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych muzealiów,
- przechowywanie gromadzonych dóbr kultury w warunkach zapewniających właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo zbiorów oraz w sposób umożliwiający ich wykorzystanie do celów naukowych,
- zabezpieczanie i konserwację muzealiów, a także zabezpieczanie, w miarę możliwości, stanowisk archeologicznych oraz innych nieruchomych obiektów kultury materialnej i przyrody,
- urządzanie wystaw,
- organizowanie i prowadzenie badań, ekspedycji naukowych oraz prac wykopaliskowych,
- prowadzenie działalności edukacyjnej,
- udostępnianie zbiorów do celów naukowych i edukacyjnych,
- zapewnianie właściwych warunków zwiedzania i korzystania ze zbiorów,
- prowadzenie działalności wydawniczej.
